جویدن با دندان ایمپلنت چگونه ممکن است و آیا تفاوتی با دندان طبیعی دارد؟ بسیاری از افرادی که این جراحی را انجام داده‌اند، نگران این موضوع هستند که آیا می‌توانند به راحتی غذاهای مختلف را بجوند یا خیر. آیا فشار جویدن به ایمپلنت آسیب می‌زند؟ چه مدت بعد از جراحی می‌توان غذاهای سفت را جوید؟ دکتر سعید ساعدی، از متخصصان برجسته با سابقه‌ای درخشان در ارائه خدمات تخصصی در حوزه داندان‌پزشکی، شناخته می‌شود. در این مقاله، به بررسی نکات مهم درباره جویدن با ایمپلنت، محدودیت‌ها و راهکارهایی برای حفظ سلامت آن می‌پردازیم.
آیا جویدن با ایمپلنت مانند دندان طبیعی است؟
بله، اما تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. ایمپلنت دندان از سه بخش اصلی شامل فیکسچر (پایه‌ای که در استخوان فک قرار می‌گیرد)، اباتمنت (اتصال‌دهنده) و تاج (روکش دندان) تشکیل شده است. از نظر عملکرد، ایمپلنت‌ها بسیار شبیه دندان‌های طبیعی هستند و می‌توانند فشار جویدن را تحمل کنند.
با این حال، برخلاف دندان طبیعی که دارای لیگامان‌های پریودنتال است و مقداری انعطاف‌پذیری دارد، ایمپلنت کاملاً به استخوان متصل است و این موضوع باعث می‌شود احساس جویدن کمی متفاوت باشد. همچنین، ممکن است در اوایل استفاده، فرد به زمان نیاز داشته باشد تا به این تغییر عادت کند.
موارد منع در جویدن با ایمپلنت
اگرچه ایمپلنت‌ها بسیار مقاوم هستند، اما برخی غذاها ممکن است به آنها آسیب برسانند یا باعث بروز مشکلاتی شوند. در دوران اولیه پس از کاشت ایمپلنت، توصیه می‌شود از مصرف غذاهای سفت، چسبناک و بسیار داغ یا سرد خودداری کنید تا ایمپلنت به درستی با استخوان فک جوش بخورد و التهاب لثه کاهش یابد. اما حتی بعد از بهبودی کامل نیز بهتر است از برخی مواد غذایی پرهیز کنید یا با احتیاط بیشتری آنها را بجوید.
غذاهایی که بهتر است هنگام جویدن با ایمپلنت از آنها پرهیز کنید شامل موارد زیر هستند:
- آجیل و مغزیجات سفت مانند بادام، فندق و گردو ممکن است باعث ترک خوردن یا آسیب دیدن روکش ایمپلنت شوند.
- آب‌نبات‌های سفت و شکلات‌های سخت نیاز به نیروی جویدن زیادی دارند که می‌تواند به ایمپلنت فشار بیش از حد وارد کند.
- جویدن یخ می‌تواند به روکش ایمپلنت آسیب برساند و حتی باعث ترک‌های ریز در آن شود.
- ته‌دیگ و نان‌های خیلی خشک و سفت نیاز به جویدن قوی دارند و می‌توانند باعث افزایش فشار روی ایمپلنت شوند.
- آدامس و تافی‌های چسبناک می‌توانند به روکش ایمپلنت بچسبند و حتی در مواردی باعث شل شدن آن شوند.
- برخی از گوشت‌ها مانند استیک‌های ضخیم نیاز به جویدن طولانی‌مدت دارند و می‌توانند فشار زیادی به ایمپلنت وارد کنند.
بیشتر بخوانید: ایمپلنت دندان عقل
بهترین زمان جویدن غذاهای سفت با ایمپلنت
زمان لازم برای جوش خوردن کامل ایمپلنت به استخوان فک (فرآیند اسئواینتگریشن) معمولاً بین ۳ تا ۶ ماه است. در این مدت، بهتر است از خوردن غذاهای سفت و سخت پرهیز کنید تا به ایمپلنت فشار زیادی وارد نشود. در هفته‌های ابتدایی پس از کاشت ایمپلنت، غذاهای نرم مانند سوپ، پوره، ماست، تخم‌مرغ آب‌پز و سبزیجات پخته شده توصیه می‌شوند.
پس از گذشت حدود ۲ تا ۳ ماه، می‌توان غذاهای نیمه‌سفت مانند نان نرم، مرغ پخته شده، برنج و سبزیجات بخارپز را به رژیم غذایی اضافه کرد. اما همچنان باید از جویدن غذاهای بسیار سفت خودداری کرد.
بعد از اینکه پزشک تأیید کرد که ایمپلنت کاملاً با استخوان فک جوش خورده است، می‌توان به تدریج مصرف غذاهای سفت‌تر را آغاز کرد. با این حال، برای جلوگیری از آسیب، بهتر است هنگام جویدن غذاهای سفت مانند آجیل و ته‌دیگ، آنها را به قطعات کوچک‌تر تقسیم کرده و از دندان‌های عقبی برای جویدن استفاده کنید.
چگونه می‌توان فشار روی ایمپلنت را هنگام جویدن کاهش داد؟
برای جلوگیری از آسیب به ایمپلنت و افزایش طول عمر آن، رعایت نکات زیر می‌تواند مفید باشد:
- به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت ایمپلنت بررسی شود و در صورت وجود مشکلات احتمالی، آنها را اصلاح کند.
- از هر دو طرف دهان برای جویدن استفاده کنید تا فشار به صورت یکنواخت توزیع شود.
- غذاهای سخت را به قطعات کوچک‌تر تقسیم کنید تا نیاز به جویدن طولانی‌مدت کاهش یابد.
- روکش‌های مناسب و باکیفیت انتخاب کنید که دارای استحکام کافی باشند و فشار را به درستی توزیع کنند.
- در صورت داشتن دندان‌قروچه، از محافظ دندان استفاده کنید تا از سایش و ترک‌خوردگی جلوگیری شود.
آیا جویدن با ایمپلنت با احساس درد همراه است؟
به طور معمول، ایمپلنت دندانی نباید هنگام جویدن درد داشته باشد، زیرا برخلاف دندان طبیعی، عصب ندارد. اما اگر هنگام جویدن با ایمپلنت احساس درد یا ناراحتی داشته باشید، ممکن است نشانه یک مشکل باشد.
دلایل احتمالی درد هنگام جویدن شامل موارد زیر است:
- عفونت یا التهاب لثه اطراف ایمپلنت
- عدم جوش خوردن کامل ایمپلنت به استخوان فک (شکست اسئواینتگریشن)
- فشار نامتعادل روی ایمپلنت به دلیل نامناسب بودن بایت دندان‌ها
- شکستگی یا ترک‌خوردگی روکش
سخن آخر
در نهایت، جویدن با ایمپلنت تجربه‌ای بسیار نزدیک به دندان طبیعی را فراهم می‌کند، اما نیازمند رعایت برخی نکات برای حفظ سلامت و دوام آن است. اگرچه ایمپلنت‌ها از مواد مقاومی ساخته شده‌اند، اما مراقبت مناسب، پرهیز از غذاهای بسیار سفت و چسبناک، و رعایت بهداشت دهان و دندان تأثیر بسزایی در افزایش طول عمر آنها دارد. همچنین، در صورت بروز هرگونه درد یا مشکل هنگام جویدن، مراجعه به دندانپزشک برای بررسی وضعیت ایمپلنت ضروری است.
